Scepticisme – par. 1.4 – zes meditaties Descartes

Het boek is grotendeels metafysisch van aard en Descartes is, zoals de ondertitel aangeeft, erop uit het bestaan van God en de onsterfelijkheid van de ziel te bewijzen. In de inleiding schrijft Descartes dat de reden dat hij dit boek geschreven heeft is omdat hij op zoek is naar de fundamenten van het kennen om zo tot onbetwistbare kennis te komen.

Meditatie 1:

1. Zintuigen onbetrouwbaar
2. Waarneming hallucinatie
3. Dromen we?
4. Kwade geest

Meditatie 2:

1. Geen vaste grond
2. Geen twijfel dat er wordt getwijfeld
3. Twijfel bestaat/twijfelde ding bestaat
4. Cogito Ergo Sum (uit: Discours de la Methode)

• Res Cogitans als denkend ding “bewezen”
• Rationalisme

Meditatie 3:

1. Zuivere cognitie / zuivere waarneming als voorwaarde voor kennis
2. Cognitie is niet zintuiglijke waarneming, maar waarneming met zijn “geestesoog”.
3. In de geest ligt het idee God (niet waarneembaar)
4. God is de veroorzaker
5. Perfecter dan de veroorzaker is niet mogelijk
6. God is oneindig en perfect. Oneindige perfectie bedriegt niet, dan zou er sprake zijn van imperfectie!

Meditatie 4:

1. God heeft een oneindig intellect.
2. Mens een eindig
3. Is mens ooit in staat het oneindige intellect correct te gebruiken (onderzoeken)?
4. Cartesiaanse cirkel: Descartes moet eerst het bestaan van God bewijzen m.b.v. het verstand om vervolgens te kunnen stellen dat hij kan vertrouwen op zijn verstand!

Meditatie 5:

1. Ontologisch godsbewijs (Anselmus): God is perfect.
2. Perfectie, of het “perfecte” (God), bestaat en bestaat niet (of bestaat voorbij de wereld/universum waarbinnen wij mensen zaken “zien” bestaan.

Meditatie 6:

1. Perfecte God misleidt niet.
2. Zintuiglijke waarneming laat ons geloven in een materiële werkelijkheid buiten hemzelf
3. God heeft deze gecreëerd, want God misleidt niet.
4. De werkelijkheid (buiten/extern) bestaat

Res extensa!